Saturday, December 1, 2007

Dikshitar Kriti - Tyagarajo Viraajatae - Raga Athana

tyAgarAjO virAjatE - rAgaM aThANa - tALaM rUpakam


Meaning of Kriti-1
Meaning of Kriti-2

English


Devanagari Tamil Telugu Kannada Malayalam 


pallavi
tyAgarAjO virAjatE mahArAja SrI
tyAgarAjO virAjatE SrImat

anupallavi
vAgartha-maya bhuvana rAjO
hari vAnchitArtha prada rAjO
hara SrI guru guha gaNESa rAjO
saMsEvita rAjAdhi-rAjO ajO
(madhyama kAla sAhityam)
nAgara khaNDAkhya purANa pratipAdita rAjO
yOginI gaNa rAjO yOgirAja rAjaHSrI

caraNam
kali rAhitya nagara vAsO
nIlOtpala nAyikA saha-vAsO
ati lalita haMsa lAsyOllAsO
akhilAgama SirO-nuta vilAsO
ati vilasita hATakAvabhAsO
anEka lIlA vicitra vikAsO
raktOtpala kusumAdi viSvAsO
paripAlita hari hayAdi dAsO
(madhyama kAla sAhityam)
nirmala hRdaya rAja haMsO mahA parama haMsO
niScala tatva praSaMsaH SaSi kalAvataMsaHSrI

variations -
mahArAja - mahArAja rAja
hara SrI guru guha - SrI guru guha
gaNESa rAjO - gaNa rAja
akhilAgama - nikhilAgama
viSvAsO - viSvAsaH

kshEtra - tiruvArUr


Back

English - Word Division


pallavi
tyAgarAjO virAjatE mahArAja SrI
tyAgarAjO virAjatE SrImat

anupallavi
vAg-artha-maya bhuvana rAjO
hari vAnchita-artha prada rAjO
hara SrI guru guha gaNESa rAjO
saMsEvita rAja-adhi-rAjO ajO
nAgara khaNDa-Akhya purANa pratipAdita rAjO
yOginI gaNa rAjO yOgi rAja rAjaH-SrI

caraNam
kali rAhitya nagara vAsO
nIla-utpala nAyikA saha-vAsO
ati lalita haMsa lAsya-ullAsO
akhila-Agama SirO-nuta vilAsO
ati vilasita hATaka-avabhAsO
anEka lIlA vicitra vikAsO
rakta-utpala kusuma-Adi viSvAsO
paripAlita hari haya-Adi dAsO
nirmala hRdaya rAja haMsO mahA parama haMsO
niScala tatva praSaMsaH SaSi kalA-avataMsaH-SrI

Meaning


pallavi
SrImat tyAgarAjO                - The splendid Lord Tyagaraja
virAjatE                        - rules gloriously!
mahArAja SrI tyAgarAjO          - The king of kings, Lord Tyagaraja
virAjatE                        - reigns supreme!

anupallavi
vAg-artha-maya bhuvana rAjO - the king of the universe which is made of words and objects (indicated by those words),
hari vAnchita-artha prada rAjO - the royal one who granted Vishnu his desires,
hara SrI guru guha gaNESa rAjO - the one who rules over Guruguha and Ganesha (as their father),
saMsEvita rAja-adhi-rAjO        - the one served by kings of kings,
ajO                             - the one who has no birth,
nAgara khaNDa-Akhya purANa pratipAdita rAjO - the regal one (whose greatness is) explained by the Nagara Khanda Purana,
yOginI gaNa rAjO                - the lord of the groups of Yoginis,
yOgi rAja rAjaH                 - the emperor among Yogis,

caraNam
kali rAhitya nagara vAsO       - the resident of the city which is devoid of (the evils of) Kaliyuga,
nIla-utpala nAyikA saha-vAsO    - the consort of Goddess Nilotpalamba,
ati lalita haMsa lAsya-ullAsO  - the one shining with the very graceful Hamsa dance,
akhila-Agama SirO-nuta vilAsO   - the one whose grandeur is praised by all the Upanishads,
ati vilasita hATaka-avabhAsO   - the one who displays immense golden brilliance,
anEka lIlA vicitra vikAsO       - the one flourishing with many wondrous exploits,
rakta-utpala kusuma-Adi viSvAsO - the one to whom the red-lily flower is dear,
paripAlita hari haya-Adi dAsO   - the one who protects his servants, beginning with Indra (who has golden horses),
nirmala hRdaya rAja haMsO       - the regal swan that resides in pure hearts,
mahA parama haMsO               - the supreme Yogi,
niScala tatva praSaMsaH         - the one famed for being the steady, unwavering truth,
SaSi kalA-avataMsaH             - the one who wears the crescent moon as crest-ornament.

Comments:
  • This is the first of the Tyagaraja Vibhakti kritis, in the first Vibhakti
  • Vishnu worshipped Tyagaraja desiring a son and was granted his wish through the birth of Manmatha. Hence the phrase ‘hari vAnchita-artha prada rAjO’
  • ‘nAgara khaNda’ is a section of the ‘skAnda purANA’ where the glory of sacred cities such as  Tiruvarur is described
  • The red-lily, called “Sen-kazhuneer” is particularly special to Tyagaraja’s worship. Its garland is one of his royal symbols, and there is a pond “Senkazhuneer-Odai” meant to grow these specially for him

Devanagari


English Tamil Telugu Kannada Malayalam 


त्यागराजो विराजते - रागं अठाण - ताळं रूपकम्

पल्लवि
त्यागराजो विराजते महाराज श्री
त्यागराजो विराजते श्रीमत्

अनुपल्लवि
वागर्थ-मय भुवन राजो
हरि वाञ्छितार्थ प्रद राजो
हर श्री गुरु गुह गणेश राजो
संसेवित राजाधि-राजो अजो
(मध्यम काल साहित्यम्)
नागर खण्डाख्य पुराण प्रतिपादित राजो
योगिनी गण राजो योगिराज राजःश्री

चरणम्
कलि राहित्य नगर वासो
नीलोत्पल नायिका सह-वासो
अति ललित हंस लास्योल्लासो
अखिलागम शिरो-नुत विलासो
अति विलसित हाटकावभासो
अनेक लीला विचित्र विकासो
रक्तोत्पल कुसुमादि विश्वासो
परिपालित हरि हयादि दासो
(मध्यम काल साहित्यम्)
निर्मल हृदय राज हंसो महा परम हंसो
निश्चल तत्व प्रशंसः शशि कलावतंसःश्री

variations -
महाराज - महाराज राज
हर श्री गुरु गुह - श्री गुरु गुह
गणेश राजो - गण राज
अखिलागम - निखिलागम
विश्वासो - विश्वासः


Back

Devanagari - Word Division


पल्लवि
त्यागराजो विराजते महाराज श्री
त्यागराजो विराजते श्रीमत्

अनुपल्लवि
वाग्-अर्थ-मय भुवन राजो
हरि वाञ्छित-अर्थ प्रद राजो
हर श्री गुरु गुह गणेश राजो
संसेवित राज-अधि-राजो अजो
नागर खण्ड-आख्य पुराण प्रतिपादित राजो
योगिनी गण राजो योगि राज राजः-श्री

चरणम्
कलि राहित्य नगर वासो
नील-उत्पल नायिका सह-वासो
अति ललित हंस लास्य-उल्लासो
अखिल-आगम शिरो-नुत विलासो
अति विलसित हाटक-अवभासो
अनेक लीला विचित्र विकासो
रक्त-उत्पल कुसुम-आदि विश्वासो
परिपालित हरि हय-आदि दासो
निर्मल हृदय राज हंसो महा परम हंसो
निश्चल तत्व प्रशंसः शशि कला-अवतंसः-श्री


Tamil


English Devanagari Telugu Kannada Malayalam 

த்யாக3ராஜோ விராஜதே - ராக3ம் அடா2ண - தாளம் ரூபகம்

பல்லவி
த்யாக3ராஜோ விராஜதே மஹாராஜ ஸ்ரீ
த்யாக3ராஜோ விராஜதே ஸ்ரீமத்

அனுபல்லவி
வாக3ர்த2-மய பு4வன ராஜோ
ஹரி வாஞ்சி2தார்த2 ப்ரத3 ராஜோ
ஹர ஸ்ரீ கு3ரு கு3 3ணேஸ1 ராஜோ
ஸம்ஸேவித ராஜாதி4-ராஜோ அஜோ
(மத்4யம கால ஸாஹித்யம்)
நாக3ர க2ண்டா3க்2ய புராண ப்ரதிபாதி3த ராஜோ
யோகி3னீ க3ண ராஜோ யோகி3ராஜ ராஜ:ஸ்ரீ

சரணம்
கலி ராஹித்ய நக3ர வாஸோ
நீலோத்பல நாயிகா ஸஹ-வாஸோ
அதி லலித ஹம்ஸ லாஸ்யோல்லாஸோ
அகி2லாக3 ஸி1ரோ-நுத விலாஸோ
அதி விலஸித ஹாடகாவபா4ஸோ
அனேக லீலா விசித்ர விகாஸோ
ரக்தோத்பல குஸுமாதி3 விஸ்1வாஸோ
பரிபாலித ஹரி ஹயாதி3 தா3ஸோ
(மத்4யம கால ஸாஹித்யம்)
நிர்மல ஹ்ரு23ய ராஜ ஹம்ஸோ மஹா பரம ஹம்ஸோ
நிஸ்1சல தத்வ ப்ரஸ1ம்ஸ: ஸ1ஸி1 கலாவதம்ஸ:ஸ்ரீ

variations -
மஹாராஜ - மஹாராஜ ராஜ
ஹர ஸ்ரீ கு3ரு கு3 - ஸ்ரீ கு3ரு கு3
3ணேஸ1 ராஜோ - க3ண ராஜ
அகி2லாக3 - நிகி2லாக3
விஸ்1வாஸோ - விஸ்1வாஸ:


Back

Tamil - Word Division


பல்லவி
த்யாக3ராஜோ விராஜதே மஹாராஜ ஸ்ரீ
த்யாக3ராஜோ விராஜதே ஸ்ரீமத்

அனுபல்லவி
வாக்3-அர்த2-மய பு4வன ராஜோ
ஹரி வாஞ்சி2த-அர்த2 ப்ரத3 ராஜோ
ஹர ஸ்ரீ கு3ரு கு3ஹ க3ணேஸ1 ராஜோ
ஸம்ஸேவித ராஜ-அதி4-ராஜோ அஜோ
நாக3ர க2ண்ட3-ஆக்2ய புராண ப்ரதிபாதி3த ராஜோ
யோகி3னீ க3ண ராஜோ யோகி3 ராஜ ராஜ:-ஸ்ரீ

சரணம்
கலி ராஹித்ய நக3ர வாஸோ
நீல-உத்பல நாயிகா ஸஹ-வாஸோ
அதி லலித ஹம்ஸ லாஸ்ய-உல்லாஸோ
அகி2ல-ஆக3ம ஸி1ரோ-நுத விலாஸோ
அதி விலஸித ஹாடக-அவபா4ஸோ
அனேக லீலா விசித்ர விகாஸோ
ரக்த-உத்பல குஸும-ஆதி3 விஸ்1வாஸோ
பரிபாலித ஹரி ஹய-ஆதி3 தா3ஸோ
நிர்மல ஹ்ரு23ய ராஜ ஹம்ஸோ மஹா பரம ஹம்ஸோ
நிஸ்1சல தத்வ ப்ரஸ1ம்ஸ: ஸ1ஸி1 கலா-அவதம்ஸ:-ஸ்ரீ


Telugu


English Devanagari Tamil Kannada Malayalam 


త్యాగరాజో విరాజతే - రాగం అఠాణ - తాళం రూపకమ్

పల్లవి
త్యాగరాజో విరాజతే మహారాజ శ్రీ
త్యాగరాజో విరాజతే శ్రీమత్

అనుపల్లవి
వాగర్థ-మయ భువన రాజో
హరి వాంఛితార్థ ప్రద రాజో
హర శ్రీ గురు గుహ గణేశ రాజో
సంసేవిత రాజాధి-రాజో అజో
(మధ్యమ కాల సాహిత్యమ్)
నాగర ఖండాఖ్య పురాణ ప్రతిపాదిత రాజో
యోగినీ గణ రాజో యోగిరాజ రాజఃశ్రీ

చరణమ్
కలి రాహిత్య నగర వాసో
నీలోత్పల నాయికా సహ-వాసో
అతి లలిత హంస లాస్యోల్లాసో
అఖిలాగమ శిరో-నుత విలాసో
అతి విలసిత హాటకావభాసో
అనేక లీలా విచిత్ర వికాసో
రక్తోత్పల కుసుమాది విశ్వాసో
పరిపాలిత హరి హయాది దాసో
(మధ్యమ కాల సాహిత్యమ్)
నిర్మల హృదయ రాజ హంసో మహా పరమ హంసో
నిశ్చల తత్వ ప్రశంసః శశి కలావతంసఃశ్రీ

variations -
మహారాజ - మహారాజ రాజ
హర శ్రీ గురు గుహ - శ్రీ గురు గుహ
గణేశ రాజో - గణ రాజ
అఖిలాగమ - నిఖిలాగమ
విశ్వాసో - విశ్వాసః


Back

Telugu - Word Division


పల్లవి
త్యాగరాజో విరాజతే మహారాజ శ్రీ
త్యాగరాజో విరాజతే శ్రీమత్

అనుపల్లవి
వాగ్-అర్థ-మయ భువన రాజో
హరి వాంఛిత-అర్థ ప్రద రాజో
హర శ్రీ గురు గుహ గణేశ రాజో
సంసేవిత రాజ-అధి-రాజో అజో
నాగర ఖండ-ఆఖ్య పురాణ ప్రతిపాదిత రాజో
యోగినీ గణ రాజో యోగి రాజ రాజః-శ్రీ

చరణమ్
కలి రాహిత్య నగర వాసో
నీల-ఉత్పల నాయికా సహ-వాసో
అతి లలిత హంస లాస్య-ఉల్లాసో
అఖిల-ఆగమ శిరో-నుత విలాసో
అతి విలసిత హాటక-అవభాసో
అనేక లీలా విచిత్ర వికాసో
రక్త-ఉత్పల కుసుమ-ఆది విశ్వాసో
పరిపాలిత హరి హయ-ఆది దాసో
నిర్మల హృదయ రాజ హంసో మహా పరమ హంసో
నిశ్చల తత్వ ప్రశంసః శశి కలా-అవతంసః-శ్రీ


Kannada


English Devanagari Tamil Telugu Malayalam 


ತ್ಯಾಗರಾಜೋ ವಿರಾಜತೇ - ರಾಗಂ ಅಠಾಣ - ತಾಳಂ ರೂಪಕಮ್

ಪಲ್ಲವಿ
ತ್ಯಾಗರಾಜೋ ವಿರಾಜತೇ ಮಹಾರಾಜ ಶ್ರೀ
ತ್ಯಾಗರಾಜೋ ವಿರಾಜತೇ ಶ್ರೀಮತ್

ಅನುಪಲ್ಲವಿ
ವಾಗರ್ಥ-ಮಯ ಭುವನ ರಾಜೋ
ಹರಿ ವಾಂಛಿತಾರ್ಥ ಪ್ರದ ರಾಜೋ
ಹರ ಶ್ರೀ ಗುರು ಗುಹ ಗಣೇಶ ರಾಜೋ
ಸಂಸೇವಿತ ರಾಜಾಧಿ-ರಾಜೋ ಅಜೋ
(ಮಧ್ಯಮ ಕಾಲ ಸಾಹಿತ್ಯಮ್)
ನಾಗರ ಖಂಡಾಖ್ಯ ಪುರಾಣ ಪ್ರತಿಪಾದಿತ ರಾಜೋ
ಯೋಗಿನೀ ಗಣ ರಾಜೋ ಯೋಗಿರಾಜ ರಾಜಃಶ್ರೀ

ಚರಣಮ್
ಕಲಿ ರಾಹಿತ್ಯ ನಗರ ವಾಸೋ
ನೀಲೋತ್ಪಲ ನಾಯಿಕಾ ಸಹ-ವಾಸೋ
ಅತಿ ಲಲಿತ ಹಂಸ ಲಾಸ್ಯೋಲ್ಲಾಸೋ
ಅಖಿಲಾಗಮ ಶಿರೋ-ನುತ ವಿಲಾಸೋ
ಅತಿ ವಿಲಸಿತ ಹಾಟಕಾವಭಾಸೋ
ಅನೇಕ ಲೀಲಾ ವಿಚಿತ್ರ ವಿಕಾಸೋ
ರಕ್ತೋತ್ಪಲ ಕುಸುಮಾದಿ ವಿಶ್ವಾಸೋ
ಪರಿಪಾಲಿತ ಹರಿ ಹಯಾದಿ ದಾಸೋ
(ಮಧ್ಯಮ ಕಾಲ ಸಾಹಿತ್ಯಮ್)
ನಿರ್ಮಲ ಹೃದಯ ರಾಜ ಹಂಸೋ ಮಹಾ ಪರಮ ಹಂಸೋ
ನಿಶ್ಚಲ ತತ್ವ ಪ್ರಶಂಸಃ ಶಶಿ ಕಲಾವತಂಸಃಶ್ರೀ

variations -
ಮಹಾರಾಜ - ಮಹಾರಾಜ ರಾಜ
ಹರ ಶ್ರೀ ಗುರು ಗುಹ - ಶ್ರೀ ಗುರು ಗುಹ
ಗಣೇಶ ರಾಜೋ - ಗಣ ರಾಜ
ಅಖಿಲಾಗಮ - ನಿಖಿಲಾಗಮ
ವಿಶ್ವಾಸೋ - ವಿಶ್ವಾಸಃ


Back

Kannada- Word Division


ಪಲ್ಲವಿ
ತ್ಯಾಗರಾಜೋ ವಿರಾಜತೇ ಮಹಾರಾಜ ಶ್ರೀ
ತ್ಯಾಗರಾಜೋ ವಿರಾಜತೇ ಶ್ರೀಮತ್

ಅನುಪಲ್ಲವಿ
ವಾಗ್-ಅರ್ಥ-ಮಯ ಭುವನ ರಾಜೋ
ಹರಿ ವಾಂಛಿತ-ಅರ್ಥ ಪ್ರದ ರಾಜೋ
ಹರ ಶ್ರೀ ಗುರು ಗುಹ ಗಣೇಶ ರಾಜೋ
ಸಂಸೇವಿತ ರಾಜ-ಅಧಿ-ರಾಜೋ ಅಜೋ
ನಾಗರ ಖಂಡ-ಆಖ್ಯ ಪುರಾಣ ಪ್ರತಿಪಾದಿತ ರಾಜೋ
ಯೋಗಿನೀ ಗಣ ರಾಜೋ ಯೋಗಿ ರಾಜ ರಾಜಃ-ಶ್ರೀ

ಚರಣಮ್
ಕಲಿ ರಾಹಿತ್ಯ ನಗರ ವಾಸೋ
ನೀಲ-ಉತ್ಪಲ ನಾಯಿಕಾ ಸಹ-ವಾಸೋ
ಅತಿ ಲಲಿತ ಹಂಸ ಲಾಸ್ಯ-ಉಲ್ಲಾಸೋ
ಅಖಿಲ-ಆಗಮ ಶಿರೋ-ನುತ ವಿಲಾಸೋ
ಅತಿ ವಿಲಸಿತ ಹಾಟಕ-ಅವಭಾಸೋ
ಅನೇಕ ಲೀಲಾ ವಿಚಿತ್ರ ವಿಕಾಸೋ
ರಕ್ತ-ಉತ್ಪಲ ಕುಸುಮ-ಆದಿ ವಿಶ್ವಾಸೋ
ಪರಿಪಾಲಿತ ಹರಿ ಹಯ-ಆದಿ ದಾಸೋ
ನಿರ್ಮಲ ಹೃದಯ ರಾಜ ಹಂಸೋ ಮಹಾ ಪರಮ ಹಂಸೋ
ನಿಶ್ಚಲ ತತ್ವ ಪ್ರಶಂಸಃ ಶಶಿ ಕಲಾ-ಅವತಂಸಃ-ಶ್ರೀ


Malayalam


English Devanagari Tamil Telugu Kannada 


ത്യാഗരാജോ വിരാജതേ - രാഗം അഠാണ - താളം രൂപകമ്

പല്ലവി
ത്യാഗരാജോ വിരാജതേ മഹാരാജ ശ്രീ
ത്യാഗരാജോ വിരാജതേ ശ്രീമത്

അനുപല്ലവി
വാഗര്ഥ-മയ ഭുവന രാജോ
ഹരി വാഞ്ഛിതാര്ഥ പ്രദ രാജോ
ഹര ശ്രീ ഗുരു ഗുഹ ഗണേശ രാജോ
സംസേവിത രാജാധി-രാജോ അജോ
(മധ്യമ കാല സാഹിത്യമ്)
നാഗര ഖണ്ഡാഖ്യ പുരാണ പ്രതിപാദിത രാജോ
യോഗിനീ ഗണ രാജോ യോഗിരാജ രാജഃശ്രീ

ചരണമ്
കലി രാഹിത്യ നഗര വാസോ
നീലോത്പല നായികാ സഹ-വാസോ
അതി ലലിത ഹംസ ലാസ്യോല്ലാസോ
അഖിലാഗമ ശിരോ-നുത വിലാസോ
അതി വിലസിത ഹാടകാവഭാസോ
അനേക ലീലാ വിചിത്ര വികാസോ
രക്തോത്പല കുസുമാദി വിശ്വാസോ
പരിപാലിത ഹരി ഹയാദി ദാസോ
(മധ്യമ കാല സാഹിത്യമ്)
നിര്മല ഹൃദയ രാജ ഹംസോ മഹാ പരമ ഹംസോ
നിശ്ചല തത്വ പ്രശംസഃ ശശി കലാവതംസഃശ്രീ

variations -
മഹാരാജ - മഹാരാജ രാജ
ഹര ശ്രീ ഗുരു ഗുഹ - ശ്രീ ഗുരു ഗുഹ
ഗണേശ രാജോ - ഗണ രാജ
അഖിലാഗമ - നിഖിലാഗമ
വിശ്വാസോ - വിശ്വാസഃ


Back

Malayalam - Word Division


പല്ലവി
ത്യാഗരാജോ വിരാജതേ മഹാരാജ ശ്രീ
ത്യാഗരാജോ വിരാജതേ ശ്രീമത്

അനുപല്ലവി
വാഗ്-അര്ഥ-മയ ഭുവന രാജോ
ഹരി വാഞ്ഛിത-അര്ഥ പ്രദ രാജോ
ഹര ശ്രീ ഗുരു ഗുഹ ഗണേശ രാജോ
സംസേവിത രാജ-അധി-രാജോ അജോ
നാഗര ഖണ്ഡ-ആഖ്യ പുരാണ പ്രതിപാദിത രാജോ
യോഗിനീ ഗണ രാജോ യോഗി രാജ രാജഃ-ശ്രീ

ചരണമ്
കലി രാഹിത്യ നഗര വാസോ
നീല-ഉത്പല നായികാ സഹ-വാസോ
അതി ലലിത ഹംസ ലാസ്യ-ഉല്ലാസോ
അഖില-ആഗമ ശിരോ-നുത വിലാസോ
അതി വിലസിത ഹാടക-അവഭാസോ
അനേക ലീലാ വിചിത്ര വികാസോ
രക്ത-ഉത്പല കുസുമ-ആദി വിശ്വാസോ
പരിപാലിത ഹരി ഹയ-ആദി ദാസോ
നിര്മല ഹൃദയ രാജ ഹംസോ മഹാ പരമ ഹംസോ
നിശ്ചല തത്വ പ്രശംസഃ ശശി കലാ-അവതംസഃ-ശ്രീ


English Devanagari Tamil Telugu Kannada 


Updated on 07 Feb 2017

No comments: